Rust zacht, lieve oma…

Vorige week heb ik mijn lieve omaatje begraven…

“Lieve oma, afgelopen dinsdag, samen met de rouwkaart, heb ik een hele mooie foto van jou gekregen. Als ik naar die foto kijk, voel ik zoveel zachtheid, warmte, liefde, plezier en blijdschap. Dat is sowieso hoe ik me jou herinner, samen met het verdriet, jouw verdriet en ons verdriet om het overlijden van mama en later ook van ome Jan, jouw 2 kinderen. Het voelt fijn en troost, de gedachte dat je nu weer bij hen en bij opa ben. Je bent nog zó lang bij ons gebleven lieve oma en daar ben ik je heel erg dankbaar voor. Ook al was je zo dement geworden en herkende je ons niet meer, als ik in je ogen keek zag ik gewoon m’n lieve omaatje en voelde ik onze wederzijdse liefde en band, daar was je er gewoon…

Auke heeft jou één keer gezien en vroeg mij afgelopen week wat mijn herinneringen aan jou zijn. Dit is wat ik hem heb verteld:

• ze was zo’n echte oma, zo’n echte lieve knuffeloma
• met zo’n oma-trui en oma-rok en oma-schoenen, grijze dunne haren met een beetje slag door de krulspelden en zo’n rond plastic doosje om rode blosjes mee op je wangen te maken
• als mijn zusje en ik kwamen logeren kropen we ‘s ochtends vroeg bij jou en opa in bed en zongen we over de veldmuis. Daarna kleedden we ons beneden bij de gaskachel aan en ontbeten we met een gekookt eitje en beschuitjes met kaas.
• ‘s Middags aten we warm en ‘s avonds kregen we voor het slapen gaan op de bank nog een sinaasappel in partjes met suiker er op.
• Wat we dan hele dagen deden weet ik eigenlijk niet eens meer zo goed. Ik weet wel dat je altijd breide: truien en sokken. En je maakte kruiswoordpuzzels. En ik had het fijn…het was warm, liefdevol en geboren en er werd veel geknuffeld.
• Met dat we ouder werden herinner ik me ook meer je ondeugendheid, je grapjes en ook je eigengereidheid. Daar kon ik me over verbazen en daar genoot ik ontzettend van!
• En je handen lieve oma, ik kan me zo gemakkelijk je handen voor de geest halen. De vorm van je vingers en je nagels…de handen van mijn omaatje.

Nu je er niet meer bent, ben ik in één keer de oudste in onze vrouwenlijn. Ik zal jou en mama altijd eren, ben dankbaar dat ik het leven van jullie heb gekregen en ook dat ik het al door heb mogen geven aan de volgende vrouw in onze lijn…nu nog een kleine meid van bijna 6 jaar, mijn lieve Myrthe, jouw achterkleindochter.

Lieve oma, dankjewel, dankjewel voor alles wie je was en wat je hebt gegeven en gebracht. Rust zacht, ik hou van jou.”

Bovenstaande heb ik afgelopen donderdag tijdens de begrafenis voorgelezen. Mijn lieve omaatje, 94 jaar is ze geworden. Haar dochter, mijn moeder, is maar 29 jaar geworden. Ik was toen net zo oud als Myrthe vandaag; bijna 6 jaar… Toen mijn oma vorige week overleed voelde ik pas echt bewust wat een steun zij al die tijd voor mij nog is geweest, tot het laatst aan toe, op een hele diepe en liefdevolle laag…het voelde net alsof door haar overlijden er in één keer twee generaties wegvielen en daar stond ik in één keer, de oudste van onze vrouwenlijn. Dat overviel me, ik heb echt even tijd nodig gehad om die nieuwe plek bewust te voelen en aan te nemen. En ik ben daar in aan het zakken. Tegelijk met het vertrouwen dat ik die plek nu ook kán innemen.., m’n oma is niet voor niets zo lang gebleven.

Ja, ik word zó uitgenodigd om mijn plek in te nemen en vrouwenlijn te eren…

Op weg naar de begrafenis, na een korte stop, kwamen mijn Lief en ik terug bij de auto en zat er een vogeltje op de zijspiegel van de bijrijdersplek, mijn plek. Toen we dichterbij kwamen vloog die weg en zag ik dat het een zwaluw was…onder de dakgoot van het huis van mijn opa en oma zaten ieder jaar weer zwaluwnesten! De zwaluw die staat voor de bescherming en warmte van thuis, de brenger van lente en geluk, een nieuw begin, van troost, hoop en nieuwe kansen, wedergeboorte, het juiste perspectief, geest van de lucht, gemeenschap en vrouwelijke krachten. Een liefdevolle, troostende en geruststellende boodschap van mijn lieve oma.

En toen, nog steeds onderweg naar de begrafenis, kwam de volgende boodschap, van mijn vader. Die vertelde mij dat mijn zusje en stiefmoeder zojuist tegen hem hadden gezegd dat ze nooit meer contact met mij willen. Er was al even geen contact, maar de deur was nog niet definitief door hen dichtgegooid. Nu wel.

Dus. Dat systeem, dat niet mijn thuis is, daar ben ik nu definitief uit verbannen, die deur zit dicht. En ook dáár heb ik voor te buigen.

Ik voel en weet dat ik volledig in overgave, met twee aardse benen én met ziel en zaligheid in mijn vrouwenlijn mag staan. Dat ik mag buigen voor en eren van de liefde en het leven dat ik heb ontvangen en heb mogen doorgeven. Het lot van deze lijn heb ik ook helemaal te nemen, samen met het nieuwe begin. Een nieuw begin van dieper thuiskomen, thuis-zijn, van lucht (en dus hart en liefde!), van gemeenschap en vrouwelijke kracht.

En dat is niet alles. Tegelijkertijd raakt dit op een andere laag ook aan een diepe, oude pijn. De pijn van eenzaamheid, verdriet en wantrouwen. De pijn van zusterverraad, van verstoten worden en van agressie onderling. Mag ik helemaal ontspannen tussen andere vrouwen, me gedragen en veilig voelen? Is er echt plek voor mij bij andere vrouwen, ben ik welkom?

Ja, ik wil! Ja, ik ben bereid! Ja, ik open me! Voor mijn vrouwenlijn, om die te eren, lief te hebben en te leven. Voor zusterschap, voor de vrouwen die in mijn leven zijn en de vrouwen die onderweg zijn (‘what you seek, is seeking you’ – Rumi), zowel de liefde en dankbaarheid die ik voel als het verdriet wat gevoeld wil worden. Ik ben bereid alles te voelen.

Ik zeg JA tegen LEVEN.